Kto może zostać sygnalistą? – Szczegółowy przewodnik
Ustawa o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, popularnie nazywana ustawą o sygnalistach, wprowadziła rewolucyjne zmiany w zakresie ochrony osób ujawniających nieprawidłowości w miejscu pracy. Celem ustawy jest stworzenie bezpiecznego i przejrzystego środowiska pracy, w którym każdy pracownik ma możliwość zgłaszania nieprawidłowości bez obawy przed represjami.
Kto może zostać sygnalistą?
Ochrona oferowana przez ustawę o sygnalistach jest niezwykle szeroka i obejmuje każdego, kto uzyskał wiedzę o naruszeniu prawa w kontekście związanym z pracą. Nie ma znaczenia, w jaki sposób dana osoba nawiązała stosunek prawny z pracodawcą. Ustawa chroni zarówno pracowników etatowych, jak i osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych, a także przedsiębiorców, akcjonariuszy, członków organów spółek, stażystów, wolontariuszy, praktykantów, a nawet żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb mundurowych.
Co ważne, ochrona przysługuje nie tylko osobom, które aktualnie pracują, ale również tym, które kiedyś były zatrudnione w danym miejscu lub ubiegały się o pracę, a w trakcie rekrutacji dowiedziały się o nieprawidłowościach. Oznacza to, że nawet były pracownik lub kandydat na pracownika może zgłosić nieprawidłowości i skorzystać z ochrony oferowanej przez ustawę.
Przykłady osób chronionych przez ustawę o sygnalistach:
- Pracownik etatowy zgłaszający korupcję w firmie
- Stażysta ujawniający przypadki mobbingu
- Wolontariusz informujący o niewłaściwym wykorzystywaniu środków finansowych
- Praktykant zgłaszający nieprawidłowości w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
- Były pracownik ujawniający fałszowanie faktur
- Kandydat na pracownika informujący o nieuczciwych praktykach rekrutacyjnych
Pamiętaj! Nawet jeśli nie jesteś pewien, czy dana sytuacja stanowi naruszenie prawa, zawsze możesz zgłosić swoje obawy. Nie ryzykujesz niczym, a możesz przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa i uczciwości w swoim miejscu pracy.
Jak zgłaszać nieprawidłowości?
Ustawa o sygnalistach przewiduje kilka sposobów zgłaszania nieprawidłowości. Możesz to zrobić:
- Bezpośrednio do pracodawcy: Jeżeli czujesz się komfortowo, możesz zgłosić nieprawidłowości swojemu przełożonemu, specjaliście ds. etyki lub innemu wyznaczonemu przedstawicielowi pracodawcy.
- Do wewnętrznego kanału zgłaszania nieprawidłowości: Firmy koryztsjące z systemu zglaszam.org mają możliwość uruchomienia kanałów wygodnych dla ich pracowników – zarówno tradycyjnych kanałaów pocztowych kanałów telfonicznych i elektronicznych.
- Do Rzecznika Praw Obywatelskich: Rzecznik Praw Obywatelskich może przyjąć zgłoszenie nieprawidłowości i wszcząć postępowanie wyjaśniające.
- Do Urzędu Ochrony Danych Osobowych: Jeżeli nieprawidłowości dotyczą przetwarzania danych osobowych, możesz zgłosić je do Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
- Do organów ścigania: W przypadku poważnych naruszeń prawa, takich jak przestępstwa korupcyjne, możesz zgłosić je do organów ścigania.
Z jakiej ochrony mogą korzystać sygnaliści?
Ustawa o sygnalistach zapewnia sygnalistom szeroką ochronę przed zwolnieniem, dyskryminacją i innymi formami represji. Obejmuje ona:
- Zakaz zwolnienia z powodu zgłoszenia nieprawidłowości: Pracodawca nie może zwolnić pracownika z powodu zgłoszenia nieprawidłowości, nawet jeżeli zgłoszenie to było nieuzasadnione.
- Zakaz dyskryminacji: Sygnaliści nie mogą być dyskryminowani w miejscu pracy ze względu na fakt zgłoszenia nieprawidłowości.
-
Ochrona danych osobowych: Dane osobowe sygnalistów muszą być chronione zgodnie z RODO. Oznacza to, że pracodawca nie może ujawniać tożsamości sygnalisty bez jego zgody, a także musi wdrożyć odpowiednie środki bezpieczeństwa w celu ochrony danych osobowych.
Obowiązek zbadania zgłoszenia: Pracodawca ma obowiązek zbadania każdego zgłoszenia nieprawidłowości w sposób rzetelny i bezstronny. W tym celu powinien on powołać specjalny zespół ds. badania zgłoszeń, który będzie odpowiedzialny za przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego.
Ochrona przed represjami: Sygnaliści nie mogą być narażeni na żadne formy represji ze strony pracodawcy lub innych osób w związku ze zgłoszeniem nieprawidłowości. Obejmuje to m.in. groźby, zastraszanie, nękanie i mobbing.
Możliwość dochodzenia roszczeń: Sygnaliści, którzy padli ofiarą represji, mogą dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej. Mogą oni żądać m.in. odszkodowania, przywrócenia do pracy lub rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia.
Co zrobić, jeśli jesteś ofiarą represji?
Jeżeli padłeś ofiarą represji w związku ze zgłoszeniem nieprawidłowości, powinieneś niezwłocznie skontaktować się z:
- Zglaszam.org – skontaktuj się z nami a ustalimy w jaki sposób można będzie udzielić Tobie pomocy prawnej i jak najlepiej uchronić się przed represjami.
- Rzecznikiem Praw Obywatelskich: Rzecznik Praw Obywatelskich może udzielić ci porady prawnej i pomóc w dochodzeniu swoich roszczeń.
- Związkiem zawodowym: Jeżeli jesteś członkiem związku zawodowego, możesz zwrócić się o pomoc do swojego związku.
- Organizacją pozarządową: Istnieje wiele organizacji pozarządowych, które oferują bezpłatną pomoc prawną dla sygnalistów.
Pamiętaj! Nie jesteś sam. Ustawa o sygnalistach zapewnia ci ochronę przed represjami i umożliwia dochodzenie swoich roszczeń. Nie wahaj się zgłosić nieprawidłowości, jeśli masz podejrzenie, że w twoim miejscu pracy dochodzi do łamania prawa.
Dodatkowe informacje:
- Strona internetowa Rzecznika Praw Obywatelskich: http://bip.brpo.gov.pl/pl
- Możesz również bezpośrednio skontaktowac się z nami – informacj kontaktowe na stronie zglaszam.org. Na pewno ne izostawimy nikogo bez pomocy.
Wierzę, że ten wpis był dla Ciebie pomocny. Jeżeli masz jakieś pytania lub chcesz dowiedzieć się więcej na temat ochrony sygnalistów, skontaktuj się ze mną.
Pamiętaj! Masz prawo do zgłaszania nieprawidłowości i możesz liczyć na ochronę przed represjami. Nie bój się walczyć o uczciwą i bezpieczną pracę!
Dodaj komentarz